Eğitim ve insan hakları eğitimi (İHE) birçok insan hakkının anahtarıdır. Birleşmiş Milletler’in insan hakları eğitimi tanımı, insan hakları eğitiminin önleyici bir araç, güçlendirici bir süreç ve dönüşüm aracı olarak hem içsel hem de araçsal bir değere sahip olduğunu öngörüyor. Uluslararası alanyazın, insan hakları eğitiminin çatışma çözme, sürdürülebilir barışın sağlanması, sosyal adaletin içselleştirilmesi, kalkınma politikalarının geliştirilmesi ve dezavantajlı grupların güçlendirilmesinde kritik rol oynadığını ileri sürer.
İnsan Hakları Eğitimi
İnsan hakları eğitimi, insan hakları ilke ve değerleriyle uyumlu pedagojik yöntem ve teknikler yoluyla insan haklarıyla ilgili bilgilerin geliştirilmesi ve kişilerin haklarından yararlanma ve bunları kullanma ve haklarına saygı gösterme dahil olmak üzere insan haklarının geliştirilmesi olarak tanımlanmaktadır.
İHE, geleneksel olarak, uluslararası insan hakları normlarını öğretme; konuları içerik ve pedagojik olarak insan hakları perspektifiyle ve değerleriyle ele alma (örneğin katılımcı, kapsayıcı, düşüncelerini özgürce ifade edebilme, vb.); İnsan hakları eğitimini alanların, bu süreçte öğrendiklerini kendi uygulama alanlarına ilişkin mesleki becerilerine uyarlama ve mesleklerinin icrasında insan hakları değerleri temelinde bir tutum benimsemeyi içerecek biçimde anlaşılmaktadır.
Yüksek öğrenimde insan hakları eğitimi, farklı alanlarda yüksek eğitim alma, uzmanlaşma ve dolayısıyla demokratik toplum kültür ve işleyişinin yerleşmesinde, mesleklerini insan haklarını ve demokratik kültürü temel alacak şekilde yaparak toplumu etkileme şansına sahip olabilecek genç insanların yetişmesine katkıda bulunabilecek olması nedeniyle, ayrıca önemlidir.
İnsan hakları, kapsadığı kavramsal ve uygulama alanları itibarıyla çok disiplinli bir özellik taşımakta, dolayısıyla akademinin pek çok farklı alanlarına içerik, metodoloji ve pedagojik olarak dahil edilmektedir. Bu anlamda, insan hakları yüksek öğrenimde sadece hukuk fakültelerinin, ya da siyaset biliminin konusu olmayıp, sağlık bilimlerinden mühendisliğe, çevre bilimlerinden spora kadar çok farklı akademik disiplinin tema, perspektif ve metodoloji olarak müfredat ve eğitim programlarının bir parçası olmaktadır. İHE’ye toplumsal cinsiyet eşitliğini de içerecek şekilde böylesi bir yaklaşım, insan hakları eğitiminin ana akımlaştırılması olarak da adlandırılmaktadır.
Türkiye’de İnsan Hakları Eğitimi Araştırmaları
Türkiye’de Yüksek Öğrenimde İHE Araştırması çağrısı, Türkiye’de Yüksek Öğretimdeki İnsan Hakları Eğitimiyle ilgili araştırma ve alanyazına destek olmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda aşağıda belirtilen konularla ilgili araştırma önerileri ve makaleler desteklenecektir:
- Yüksek Öğretimde İnsan Hakları eğitimi ve araştırmalarının genel durumunun analizi,
- Yüksek öğretimde kapsayıcı eğitimin değişik boyutları (içerik, kazanımlar, öğrenim ve öğretim yöntem ve teknikleri, ölçme ve değerlendirme teknikleri vs.),
- Yüksek öğretim ve ayrımcılık,
- Yüksek öğretimde kadın, engelli, çocuk, yaşlı ve mülteci alanlarındaki ders ve programlardaki hak temelli yaklaşımlar
Çalışmaya Nasıl Katılınır?
En geç 15 Aralık 2020 tarihinde sonuçlandırılması ve sonuçlarının teslimi beklenen söz konusu çalışmayı üstlenmek isteyenler, metodoloji, zaman çizelgesi ve bütçe taslağı içeren makale veya araştırma önerilerini ve bütçe tekliflerini en geç 01 Ekim tarihine kadar turkey@rwi.lu.se gönderebilirler.
Araştırmalar için maksimum 15,000.- TL, makaleler için maksimum 4,000.- TL destek verilecektir.
Sorularınız için: turkey@rwi.lu.se adresine e-mail atabilirsiniz.
Dilerseniz Raoul Wallenberg Enstitü‘nin web sitesinden ilgili konuda bilgi alabilirsiniz.